Όταν ο Ηρακλής μας δείχνει τον δρόμο

2021-11-29

Σκεπτόμενοι τον Ηρακλή, το μυαλό μας πηγαίνει αυτόματα στους 12 άθλους. Δώδεκα πραγματικοί άθλοι με ιδιαίτερη σημειολογία και διαχρονικά μηνύματα. Ίσως όμως θυμηθούμε και μια ιστορία με τον Ηρακλή που προηγήθηκε των άθλων και δε θα μπορούσε να ήταν αλλιώς.

Σύμφωνα λοιπόν με μια παραβολή που χρησιμοποιούσε ο σοφιστής Πρόδικος, ο Ηρακλής στο τέλος της εφηβείας του βρέθηκε σε ένα σταυροδρόμι. Κι έπρεπε να επιλέξει ποιον δρόμο να ακολουθήσει. Τότε εμφανίστηκαν μπροστά του δυο εντυπωσιακές γυναίκες, όμοιες με θεές. Η μία ήταν λευκοντυμένη, με σεμνότητα και απαράμιλλη φυσική ομορφιά. Η άλλη εντυπωσιακά ντυμένη και φτιασιδωμένη, με προκλητικότητα σε εμφάνιση και κινήσεις. Αυτή ήταν που του συστήθηκε και πρώτη. «Οι φίλοι μου με λένε Ευδαιμονία ή Τύχη. Οι εχθροί μου με φωνάζουνε Κακία. Αν διαλέξεις τον δικό μου δρόμο θα είναι εύκολος, χωρίς επικίνδυνες στροφές, ανηφόρες και δυσκολίες. Θα βρεις εκεί όλες τις απολαύσεις, τις χαρές και την ξεγνοιασιά.»

Έτοιμος ήταν ο Ηρακλής να την ακολουθήσει, λίγο πριν ακούσει την στεντόρεια φωνή της λευκοντυμένης γυναίκας : «Εγώ είμαι η Αρετή. Κι αυτό είναι το δικό μου μονοπάτι» και του δείχνει τον άλλο δρόμο. Κακοτράχαλος, με στροφές και ανηφόρες, κάποιες φορές έρημος, κρύος και σκοτεινός, γεμάτος με προκλήσεις σωματικές, πνευματικές και ηθικές. Ο Ηρακλής, μετανιωμένος για την αρχική του παρόρμηση, διάλεξε τον δρόμο της Αρετής, σφραγίζοντας με αυτό τον τρόπο την υστεροφημία και την αθανασία του.

Πόσες φορές βρεθήκαμε σε ανάλογα σταυροδρόμια; Ποιο ήταν άραγε το κριτήριο επιλογής του μονοπατιού μας; Να είναι ο δρόμος εύκολος με απατηλές χαρές και απολαύσεις ή να είναι δύσκολος, μοναχικός αλλά ουσιαστικός; Γνωρίζουμε ποια είναι η δική μας Αρετή που οφείλουμε να ακολουθήσουμε; Ή θα πάρουμε εύκολα κι αβίαστα την Κακία από το χεράκι και θα πορευτούμε στους πολυσύχναστους δρόμους της επίπλαστης χαράς κι ελευθερίας;

Λίγα χρόνια αργότερα, ο Ηρακλής καλείται να αντεπεξέλθει στους άθλους προκειμένου να εξαγνιστεί και να απαλλαγεί από την υποταγή στον δειλό και ζηλόφθονο βασιλιά Ευρυσθέα.

Βέβαια, η ζωή μας δεν αποτελείται από μονόδρομους, ούτε οι επιλογές μας είναι το αποτέλεσμα απόλυτων αποφάσεων. Τα διλήμματα, πολλές φορές,αποτελούν ψευδεπίγραφα άκρα, κατασκευασμένα από το συλλογικό ασυνείδητο. Ανάμεσα στον δυισμό υπάρχει η ενότητα. Και είναι φυσιολογικό να βαδίζουμε άλλες φορές τον ένα δρόμο κι άλλες τον άλλο. Σκοντάφτουμε, πέφτουμε, σηκωνόμαστε, ξαναβαδίζουμε. Χρειάζεται εκπαίδευση και πολλές δοκιμασίες.

Είναι πολύ δύσκολο να είσαι Ηρακλής στην εποχή μας. Το πρότυπό του στραγγαλίζεται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής που έχει νοσήσει από την ασθένεια της αγελαίας νοοτροπίας. Γι αυτό και στον σύγχρονο Ηρακλή, τίθεται εκβιαστικά πλέον το δίλημμα της Αρετής ή της Κακίας. Αφού η Πτώση της συνείδησης από το επίπεδο της πλήρους ενότητας μας οδήγησε στον δυϊστικό τρόπο σκέψης του καλού και του κακού, οφείλουμε να κάνουμε χρήση των κριτηρίων των Αθανάτων.Η επιλογή του δύσκολου δρόμου, της αβεβαιότητας και όχι του βολέματος, της σωματικής, πνευματικής και ψυχικής καταπόνησης αλλά της ηθικής και συνειδησιακής αποζημίωσης, αποτελεί Νόμο απαράβατο και ηθικό. 

Νόμο αιώνιο, οδηγό κάθε ψυχής που συνειδητά διαμορφώνει το πεπρωμένο της, κάθε ψυχής που επιθυμεί την ενότητα.

Ε.Σ.


Εμπνευσμένο από: -το βιβλίο «Ηρακλής, ο Ήρωας μέσα μας», ένα ταξίδι αυτογνωσίας με οδηγό τον μύθο του Ηρακλή, της Ιουλίας Πιτσούλη και https://antikleidi.com/hercules21/