Φτάσε εκεί που δεν μπορείς...
" Φτάσε εκεί που δεν μπορείς"
Ν. Καζαντζάκης
Ίσως ακούγεται κάπως λάθος αυτή η φράση... είναι σαν να μας ζητά κάποιος να χτυπήσουμε παλαμάκια με ένα χέρι!
Δηλαδή ο καθένας από μας έχει φτάσει εκεί που μπορεί και τώρα θέλουμε να μάθουμε πως να φτάσουμε εκεί που δεν μπορούμε; Μοιάζει σαν αστείο!
Οι περισσότεροι άνθρωποι ξεκινάνε να φτάσουν κάπου μόνο αν ξέρουν ότι μπορούν, εκ του ασφαλούς δηλαδή, γι' αυτό και συνήθως δεν ξεκινάνε ποτέ.
Ας αναρωτηθούμε όμως... Αν αυτό που πιστεύουν ότι μπορούν ή δεν μπορούν δεν είναι αλήθεια; Τότε άδικα δεν ξεκινήσανε... Και πως θα ξέρουμε αν είναι αλήθεια ( είναι μια καλή ερώτηση); Θα το ξέρουμε μόνο με την δράση, τολμώντας δηλαδή.
Αυτό μας λέει η φράση, ξεπέρασε τις πεποιθήσεις σου, φτάσε όπου δεν μπορείς ή, με άλλα λόγια, μάθε τι πραγματικά μπορείς!
Οι τρεις αρχές της αποτελεσματικότητας
Όλοι μας θέλουμε να φτάσουμε κάπου. Άλλοι απλά αφήνουμε τα θέλω μας στην άκρη και τα θυμόμαστε που και που, άλλοι τα θυμόμαστε συνεχώς αλλά δεν μπαίνουμε στην διαδικασία να σχεδιάσουμε πως θα φτάσουμε, άλλοι σχεδιάζουμε συνεχώς αλλά δεν μπαίνουμε ποτέ στην δράση να υλοποιήσουμε τα σχέδια μας... Υπάρχει ακόμα μια κατηγορία ανθρώπων, κάποιοι που θυμόμαστε συνέχεια τα θέλω μας και μπαίνουμε στην δράση, αλλά δεν πετυχαίνουμε. Καθένας από μας μπορεί να βρει τον εαυτό του σε μια από αυτές τις κατηγορίες.
Τι κάνει όμως τον άνθρωπο να φτάνει εκεί που θέλει τελικά ;
Υπάρχουν τρεις βασικές αρχές που χρειαζόμαστε, έτσι ώστε να υπάρχει αποτέλεσμα σε οτιδήποτε.
Θέλω ( Η ποσότητα που θέλω να γίνει το αποτέλεσμα )
Ξέρω ( Τι εργαλεία, τι ικανότητα, τι κατεύθυνση έχω )
Μπορώ ( Η ικανότητα μου σε σχέση με τις εμπειρίες )
Αυτές οι αρχές πρέπει να λειτουργούν και οι τρείς, αλλιώς δεν θα πάρω το αποτέλεσμα που θέλω.
Αν θέλω και μπορώ αλλά δεν ξέρω, θα κάνω πολλά λάθη
Αν ξέρω και μπορώ αλλά δεν θέλω, δεν θα ξεκινήσω ποτέ
Αν θέλω και ξέρω αλλά δεν μπορώ... θα δυσκολευτώ... αλλά αν επιμείνω θα μπορέσω στην συνέχεια!
Δεν είναι τυχαίο που έχουν σειρά προτεραιότητας. Αν υπάρχει κάτι που δεν θέλεις, δεν υπάρχει νόημα συζήτησης και σχεδίων. Ένα είναι το σίγουρο, η δράση επιβεβαιώνει όλα τα παραπάνω, στην πράξη βλέπω επιβεβαιωμένα αν όντως ήθελα, αν όντως ήξερα και αν μπορούσα. Κάποιος μπορεί να πει ότι ίσως αυτό είναι χάσιμο χρόνου κάποιες φορές... Ίσως! Αν είχε να κάνει κάτι καλύτερο. Το αν κάτι είναι χάσιμο χρόνου ή κέρδος χρόνου, εξαρτάται από την σύγκριση, όπως ένα ποτήρι το λέμε μικρό επειδή υπάρχουν και μεγάλα, αλλιώς όλα θα τα ονομάζαμε απλά ποτήρια.
Το θάρρος να ονειρεύομαι
Το να έχω θάρρος να ονειρεύομαι με κρατάει πραγματικά ζωντανό
Όταν ήμασταν μικροί δεν είχαμε κανέναν φόβο να κάνουμε μεγάλα όνειρα! Με ένα μη συνειδητό τρόπο τα παιδιά καταλαβαίνουν την πραγματική σημασία το να ονειρευόμαστε κι αυτό επειδή δεν φοβούνται.
Θέλω να γίνω αετός, θέλω να γίνω μαμά, θέλω να γίνω γιατρός, θέλω να γίνω σούπερμαν, θέλω να γίνω μπαμπάς, θέλω να γίνω Δάσκαλος... Τα παιδιά δεν γνωρίζουν τι σημαίνει πραγματικά να είναι όλα αυτά που ονειρεύονται, δεν το έχουν ζήσει, δεν τους έχει μιλήσει κάποιος για αυτά. Σκέφτονται και αισθάνονται απλά... Τους αρέσει κάτι που τους προσφέρουν και θέλουν να κάνουν το ίδιο προς τους άλλους ή νιώθουν μια ανάγκη που υπάρχει στον κόσμο και θέλουν να την καλύψουν.
Και λένε:
- Θέλω να γίνω πυροσβέστης για να μη ξαναπάρει κανένα σπίτι φωτιά
- Θέλω να γίνω γιατρός για να μην υπάρχουν άρρωστοι στον κόσμο
- Θέλω να γίνω μπάτμαν ή σούπερμαν ή αστυνομικός, για να σώζω τους αδύναμους
- Θέλω να... για να προσφέρω...
Τόσο όμορφα όνειρα, τόσο αγνά που μόνο στα παιδιά τα συναντάμε.
Τα ίδια όνειρα βέβαια μπορεί να έχουν οι μεγάλοι, αλλά για διαφορετικό σκοπό, έτσι το όνειρο παύει να είναι τόσο όμορφο και αγνό.
- Θέλω να γίνω πυροσβέστης για να πληρώνομαι σταθερά κάθε μήνα, να παίρνω δώρα Πάσχα και Χριστούγεννα και να έχω το κεφάλι μου ήσυχο σε γενικές γραμμές.
- Θέλω να γίνω γιατρός γιατί θα βγάζω πολλά χρήματα και θα έχω κύρος
- Θέλω να... για να έχω...
Οτιδήποτε έχει να κάνει με το μέλλον, κανείς μας δεν το ξέρει. Μπορεί να κάνουμε προβλέψεις με βάση κάποια στατιστική, αλλά 100% δεν το ξέρει κανείς. Άρα το να ελπίζω σε κάτι, να ονειρεύομαι, είναι μια στάση θάρρους και τίποτε άλλο. Αν δεν ελπίζω, αν δεν ονειρεύομαι έχω ήδη επιλέξει την αποτυχία, δεν πρόκειται να βάλω κανένα καλάθι στο μπάσκετ αν δεν κάνω καμία βολή.
Άνθρωπος χωρίς όνειρα (ανεξαρτήτως αν θα τα πετύχει ή όχι) είναι άνθρωπος χωρίς ζωή.
Ας βρούμε το θάρρος να ονειρευόμαστε και μόνο η διαδικασία θα μας δώσει ζωή.
Πως να δίνω τον καλύτερο εαυτό μου
Δεν πρόκειται να μάθω ποτέ αν θα τα κατάφερνα αν δεν νιώθω ότι έχω δώσει τον καλύτερο μου εαυτό.
Όταν ήμασταν μικροί και χτυπούσε το κουδούνι για διάλειμμα, βγαίναμε σαν τρελοί όλοι έξω και τρέχαμε σαν να μην υπάρχει αύριο. Δεν σκεφτόμασταν την κούραση, απλά απολαμβάναμε την στιγμή, τα δίναμε όλα...
Τώρα σκεφτόμαστε το αύριο, αν αξίζει τον κόπο, τι θα πάρουμε ως αντάλλαγμα. Όλη αυτή η στάση ζωής, να μην ονειρευόμαστε να μην αφήνουμε τον εαυτό μας ελεύθερο να ζήσει την στιγμή, μας κάνει τσιγκούνηδες.
Και για ένα παράξενο λόγο, η ζωή δίνει ότι παίρνει. Αν δίνουμε τσιγκούνικα, αυτό θα πάρουμε.
Η τεχνική του να δίνω τον καλύτερο εαυτό μου δεν βρίσκεται στην προσπάθεια αλλά αντιθέτως, στην μη προσπάθεια, να αφήνω τον εαυτό μου ελεύθερο να ζήσει χωρίς τσιγκουνιά ενέργειας, να μη προσπαθώ να κρατήσω τίποτα για αργότερα, να τα δίνω όλα.
Είναι θέμα αντίληψης και όχι προσπάθειας.
Η κάθε στιγμή είναι ευκαιρία για ζωή, για επίγνωση, για δύναμη...
Να επιδρώ και όχι να αντιδρώ
Αν μάθουμε να επιδρούμε και όχι να αντιδρούμε, κάνουμε το μονοπάτι μας πιο εύκολο...
Και μόνο αυτό να μάθει κάποιος, θα αλλάξει πολύ θετικά η ζωή του.
Μπορείτε να κάνετε μια άσκηση σε αυτό το σημείο: Φανταστείτε ότι βλέπετε τον εαυτό σας από ψηλά καθώς διαβάζει αυτό το άρθρο, παρακολουθείτε ότι γίνεται γύρω σας αλλά και μέσα σας, στις σκέψεις σας, τα συναισθήματά σας.
Αυτή την ικανότητα, να μπορούμε δηλαδή να παρατηρούμε τι κάνουμε, πως νιώθουμε και πως σκεφτόμαστε, την έχει μόνο ο άνθρωπος. Ονομάζεται αυτεπίγνωση.
Στην ζωή μας δεχόμαστε συνεχώς ερεθίσματα, ο καθένας από μας αντιδρά κάπως σε ένα ερέθισμα, ας πούμε, τώρα που διαβάζεται αυτά τα λόγια κάποιοι κάνετε συνειρμούς και αντιδράτε με έναν τρόπο. Τα ζώα δεν μπορούν να το κάνουν αυτό, γιατί έχουν μόνο ένστικτο. Έχουν νου αλλά δεν είναι όπως του ανθρώπου, δεν εκπαιδεύεται με τον ίδιο τρόπο. Μια μαϊμού μπορεί να εκπαιδευτεί να κάνει πολλά από αυτά που κάνει ο άνθρωπος, όμως αδυνατεί να σκεφτεί γιατί τα κάνει, να αναλάβει ηγεσία κάπου, να οργανώσει ομάδες, να βάλει στόχους στην ζωή της... Αυτό το κάνει μόνο ο άνθρωπος επειδή έχει την ικανότητα της αυτεπίγνωσης.
Ας δούμε λοιπόν, στην καθημερινή μας ομιλία, τι σημαίνει να είναι κάποιος επιδραστικός και κάποιος αντιδραστικός.
Αντιδραστική Γλώσσα
- Δεν μπορώ να κάνω τίποτε γι αυτό
- Έτσι είμαι εγώ, δεν αλλάζω
- Ο τάδε με κάνει έξω φρενών
- Είμαι αναγκασμένος να το κάνω
- Δεν μπορώ, πρέπει να, μακάρι να...
Επιδραστική Γλώσσα
- Ας δούμε τις εναλλακτικές λύσεις
- Μπορώ να επιλέξω διαφορετική προσέγγιση
- Ελέγχω εγώ ο ίδιος τα αισθήματά μου
- Θα διαλέξω την κατάλληλη απάντηση
- Επιλέγω, προτιμώ να, εγώ θα....
Στην αντιδραστική γλώσσα ο άνθρωπος λέει: «Δεν είμαι υπεύθυνος για τον εαυτό μου, δεν είμαι ικανός»
Στην επιδραστική γλώσσα ο άνθρωπος λέει: «Είμαι εγώ υπεύθυνος για την ζωή μου"
Να βλέπω πρόκληση και όχι εμπόδιο
Οι καταστάσεις έχουν την σημασία που εμείς τους δίνουμε...
Αν το σκεφτούμε με καθαρή λογική, όλα τα πράγματα είναι ουδέτερα, αποκτούν θετικό ή αρνητικό πρόσημο επειδή εμείς το ορίζουμε.
Ονομάζουμε εμπόδιο οτιδήποτε φαίνεται να μας δυσκολεύει στον δρόμο μας. Τι σημαίνει όμως «Εμπόδιο»; Εμπόδιο είναι κάτι που φαίνεται να μη μας αφήνει να φτάσουμε προς ένα συγκεκριμένο στόχο. Άρα χωρίς στόχο, δεν έχουμε εμπόδια, αλλά ταυτόχρονα δεν κάνουμε και τίποτα!
Το πρόβλημα είναι ότι βλέπουμε την δυσκολία ως κάτι κακό, ενώ χωρίς αυτήν δεν προχωράμε.
Όπως λειτουργεί στο σώμα λειτουργεί σε όλα, αν για παράδειγμα θέλουμε να κάνουμε περισσότερες κάμψεις ή κοιλιακούς, δεν γίνεται να δυναμώσουμε πολύ αν δεν κουραστούμε, αν δεν πονέσουμε, αν δεν πιεστούμε. Υπάρχει μια θεωρία στην γυμναστική που λέει: όταν φτάνουμε στο σημείο που νιώθουμε ότι δεν μπορούμε άλλο, τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να συνεχίσουμε για να δυναμώσουμε πραγματικά. Το εμπόδιο είναι μια ευκαιρία να αποκτήσουμε περισσότερη δύναμη. Κι αυτό γίνεται μόνο αν βλέπω ένα εμπόδιο ως ευκαιρία ή ως πρόκληση.
Βέβαια χρειάζεται μια διάκριση να καταλάβουμε πότε ένα εμπόδιο είναι για να αποκτήσουμε περισσότερη δύναμη και πότε είναι ένας τοίχος που μας λέει ξεκάθαρα ότι από δω δεν είναι καλό να πας. Να μην γινόμαστε, δηλαδή, σαν τις μύγες που θέλουν να βγουν από το ίδιο παράθυρο που μπήκαν ενώ το παράθυρο αυτό έχει κλείσει αλλά δίπλα υπάρχει άλλο παράθυρο ανοιχτό
Να αναλάβω την ευθύνη του ονείρου μου
Η δέσμευση είναι το μυστικό της αποτελεσματικότητας...
Είναι γενικά της μόδας σήμερα το να βάζουμε στόχους. Όλο και πιο πολλοί άνθρωποι γίνονται σύμβουλοι για το θέμα αυτό και έχουν δημιουργηθεί πάρα πολλές τεχνικές για την υλοποίηση των στόχων.
Φανταστείτε να ζούμε σε μια κοινότητα στην φύση, όπου δεν υπάρχουν μαγαζιά να αγοράσουμε φαί, νερό ή κάτι άλλο, και ότι πρέπει να τα βρούμε στην φύση. Αν δεν βρεθεί φαγητό και νερό θα πεθάνουμε. Έτσι ο καθένας από μας φεύγει στο δάσος έξω από την κοινότητα και ψάχνει να βρει τροφή. Το ότι όλοι γνωρίζουμε ότι αν δεν βρούμε τροφή θα πεθάνουμε, αυτό μας βάζει σε μια κατάσταση ευθύνης, δέσμευσης και αποφασιστικότητας. Οι πιθανότητες να μην βρούμε κάτι είναι πάρα πολύ λίγες, κι αυτό γιατί έχουμε πει στον εαυτό μας ότι «δεν θα αφήσω καμιά πιθανότητα αποτυχίας».
Όταν λοιπόν ο άνθρωπος δεν παίρνει την ευθύνη των στόχων του, τότε όλο και περισσότερες τεχνικές και θεωρίες χρειάζονται. Όταν βλέπουμε άνθρωπο που παίρνει την ευθύνη, οι τεχνικές είναι μόνο για να γίνει πιο εύκολα και γρήγορα ο στόχος και όχι για να υλοποιηθεί γενικά, γιατί αυτό είναι σίγουρο, λόγο εσωτερικής δέσμευσης προς τον ίδιο τον εαυτό μας.
Πριν λοιπόν ψάξετε για τεχνικές, ρωτήστε τον εαυτό σας... Δεσμεύομαι στο όνειρό μου ;
Να δέχομαι σημάδια της ζωής στο δρόμο μου
Σχεδιάζουμε για την ζωή μας αλλά και αυτή σχεδιάζει για μας...
Καθώς βαδίζουμε για τον στόχο μας και δηλώνουμε ξεκάθαρη πρόθεση προς αυτό που θέλουμε, αρχίζουν να συμβαίνουν πράγματα στην ζωή μας. Αν ο στόχος είναι στο περίπου, τότε στο περίπου θα μας δοθούν ευκαιρίες για να τον πραγματοποιήσουμε. Καταλαβαίνουμε ότι μας δίνονται σημάδια στην ζωή, όταν αυτά μας μιλούν στην καρδιά και όχι στο νου. Ότι απευθύνεται στον νου, πολύ πιθανό να είναι αποπροσανατολισμός, ότι απευθύνεται στην καρδιά πολύ πιθανό να είναι οδηγός και σύντροφος.
Πως ξεπερνάω τα όρια μου
Ο μόνος τρόπος να ξεπεράσω τα όρια μου, είναι να μην έχω στόχο μέχρι τα όρια μου...
Να ξεπεράσω τα όρια μου σημαίνει να φτάσω εκεί που δεν μπορώ. Ο μόνος τρόπος να μην καταλαβαίνω πως περνάει ο χρόνος, αν κουράζομαι και να μην δίνω τόσο σημασία τι γίνεται γύρω μου, είναι να μου αρέσει πραγματικά αυτό που κάνω μέσα από την καρδιά μου. Έτσι χωρίς να το καταλάβω γίνομαι ένας μύθος.
Όταν οι αδερφοί Ράιτ θυσίαζαν την ζωή τους για την επιστήμη το έκαναν με όλη τους καρδιά και δημιούργησαν αυτό που η ανθρωπότητα τότε θεωρούσε αδύνατο, αφού «δεν μπορεί να πετάξει τίποτα βαρύτερο από τον αέρα».
Δεν υπάρχει πρακτική ή νοητική μέθοδος για να ξεπερνάς τον εαυτό σου, αν αυτό ψάχνεις... Η απάντηση βρίσκεται στην καρδιά, στο πραγματικό θέλω, στην αγάπη.
Βρείτε αυτό για το οποίο μπορεί να θυσιάζατε και την ζωή σας για να το κάνετε και είμαι σίγουρος ότι θα φτάσετε εκεί που δεν μπορείτε.
Α.Τ.